Ponieważ w tym roku, po raz kolejny, dostaliśmy dofinansowanie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na przeprowadzenie badań nieinwazyjnych grodzisk Polski Centralnej, mogliśmy rozpocząć prace na trzech kolejnych obiektach – w Mnichowie, Okopach i Witowie. Wszystkie trzy położone są w pobliżu Sieradza i pochodzą z podobnego okresu, czyli najpewniej schyłku tzw. okresu „plemiennego”, 2 połowy IX i 1 połowy X wieku, przy czym obiekt w Okopach odbudowano najpewniej w XII wieku.
Zgodnie z zasadami stosowanymi w projekcie, integrujemy w nim kilka nieinwazyjnych metod prospekcji: geofizykę (zarówno metodą magnetyczną, jak i elektrooporową), badania fosforowe, powierzchniowe, analizy danych LiDAR oraz badania powierzchniowe. Do tego dochodzą zdjęcia wykonane przez Wiesława Stępnia.
Grodzisko w Mnichowie, na zdjęciu Wiesława Stępnia. Na prywatnym, ogrodzonym terenie zachował się pełen zarys wałów. Same wały są obecni już bardzo niskie. Grodzisko nie jest zagrożone zniszczeniem – nie jest poddawane orce, służy jako łąka do wypasu zwierząt.
Grodzisko w Okopach (zdjęcie Wiesława Stępnia) także znajduje się na ogrodzonym, prywatnym terenie. Obecna forma to efekt zniszczeń z lat 40. XX wieku. Wały zachowane są do dość znacznej wysokości względnej (około 4 m), ale część obwodu została wówczas zniszczona. Grodzisko nie jest zagrożone dalszą działalnością.
Na mapie WIGowskiej widoczny jest cały obwód wałów.
Ale na niemieckich ortofotomapach z lat 40. część obwodu jest już zniszczona.
Grodzisko w Witowie na zdjęciu Wiesława Stępnia. Widzicie je?
Cóż – nie zostało z niego wiele, ale na zdjęciu coś widać, pod warunkiem, że wie się gdzie i czego szukać. Na pierwszy rzut oka widać głównie efekty aktywności rzeki Warty. Niestety teren grodziska stale podlega uprawie rolniczej, w związku z tym obiekt ulega stałej degradacji. Grodzisko doczekało się dwóch akcji badawczych – w latach 60. XX wieku prowadzono tutaj wykopaliska w ramach programu studiów osadniczych w rejonie Burzenina, pod kierownictwem Janiny Kamińskiej. Kolejne badania w latach 80. XX wieku przeprowadzili Tadeusz Horbacz i Zbigniew Lechowicz. W trakcie tych badań nie udało się w pełni zrekonstruować zasięgu i planu grodziska. Choć nieinwazyjnymi badaniami nie uda nam się zweryfikować chronologii obiektu, to jego formę przestrzenną na pewno uda się rozpoznać.
Gunthera miejsce w sieci 