Dzisiaj w ramach wyjątku, zamiast wczesnochrześcijańskich i romańskich, mamy budowle gotyckie. Też warto je zwiedzać, mimo specyficznej „egzotyki” włoskiego gotyku…
Kościół San Nicolo w Treviso powstał w początku XIV wieku, jako główna świątynia zakonu dominikanów w tym mieście. Inicjatywa budowy kościoła wyszła od papieża Benedykta XI, pochodzącego z Treviso dominikańskiego mnicha. Budowlę wzniesiono z cegły w stylu włoskiego gotyku, bardzo wyraźnymi przeżytkami stylu romańskiego.
Widok zewnętrzny kościoła od północnego – zachodu.
Absyda główna kościoła San Nicolo.
Wnętrze kościoła – widok w kierunku wschodnim. Budowla jest dużą, trójnawową bazyliką, z transeptem. Sklepione, stosunkowo płytkie (jednoprzęsłowe) prezbiterium zakończono absydą. Do transeptu przylegają od wschodu prostokątne kaplice, także zakończone absydami. Charakterystyczne są duże, okrągłe filary międzynawowe, przypominające kolumny, z romańskimi bazami. Wspierają one międzynawowe arkady i sklepienia naw bocznych. Nawa główna uzyskała bogate, drewniane „sklepienie”
Kaplica po południowej stronie prezbiterium. Widoczne kwadratowe, sklepione pomieszczenie, z wieloboczną absydą.
Kościół Santa Anastasia w Weronie rozpoczęto budować w roku 1290. Znamy imiona architektów – byli to Bracia Benevenuto da Bologna i Nicolo da Imola. Budowa przeciągnęła się do połowy XV wieku.
Widok kościoła od północnego – wschodu (z ruin teatru rzymskiego w Weronie).
Wnętrze kościoła ku wschodowi. Świątynia jest dużą, trójnawową bazyliką z transeptem. Płytkie prezbiterium ma formę kwadratowego przęsła z absydą. Do transeptu przylegają od wschodu niewielkie, prostokątne kaplice, także zakończone absydami. W przeciwieństwie do kościoła z Treviso, w Santa Anastasia założono krzyżowo – żebrowe sklepienia nawy głównej.
Kaplica transeptu, na południe od prezbiterium (Kaplica Pellegrinich). Znana jest przede wszystkim ze słynnego fresku Pisanella (św. Jerzy i księżniczka, na ścianie ponad łukiem) i terakotowych płyt Michele da Firenze z przedstawieniami historii Chrystusa. Ja jednak chciałbym zwrócić uwagę na podobieństwo struktury architektonicznej do prezentowanej wyżej kaplicy z Treviso.
Baza filara międzynawowego. Filary o okrągłym przekroju, przypominają olbrzymie kolumny. Ich bazy mają niemal romańskie formy.
Oba kościoły łączy pokrewieństwo warsztatowe i wspólna koncepcja architektoniczna. Zdaniem części historyków sztuki nie można wykluczyć udziału Benevenuto da Bologna i Nicolo da Imola w powstaniu kościoła w Treviso. Do tej grupy obiektów zalicza się często także nieco młodszy od tutaj opisanych kościół San Giovanni e Paolo w Wenecji (1343-1430). Niestety do tego ostatniego nie udało mi się dotrzeć…
Wejście do kościoła w Treviso jest bezpłatne. We wnętrzu zostałem „schwytany” przez kościelnego, który kategorycznym „no photo” zabronił mi fotografowania, chociaż żadne znaki w kościele tego nie zakazywały. Prawdopdobnie nie spodobał mu się mój statyw. W Weronie wejście do kościoła jest płatne (polecam Verona Card, umożliwiającą wejście do licznych kościołów i muzeuów w mieście) i nikomu nie przeszkadza wykonywanie zdjęć (choć statywu tutaj nie zabierałem).