Mniej lub bardziej stali czytelnicy bloga na pewno zdążyli się zorientować w tym, że to co autora zajmuje szczególnie, to różnego rodzaju nowoczesne formy dokumentacji archeologicznej. Od dłuższego czasu dążę do tego, by wdrażać w praktyce coś, co niektórzy nazywają „paperless archaeology” lub po prostu dokumentacją cyfrową. W zakresie dokumentacji graficznej udało się wypracować pewien sposób postępowania, który właściwie całkowicie eliminuje konieczność używania papieru i ołówka (co było moim tematem wystąpienia w ramach tegorocznej konferencji CAA). Analogicznie sytuacja ma miejsce w zakresie dokumentacji opisowej. Po pierwszych próbach ze stosowaniem arkuszy kalkulacyjnych (jako swoistej uproszczonej bazy danych) i ręcznego wklejania danych do programu Stratify, z pomocą przyszedł mi prof. Jerzy Tyszkiewicz, matematyk i informatyk oraz specjalista od arkuszy kalkulacyjnych. W wyniku tej współpracy, w której ja byłem stroną zamawiającą i testującą, zaś szanowny Matematyk stroną kreującą (we współpracy ze swoim kolegą po fachu, czyli Jackiem Sroką), powstał Strati5 – arkusz kalkulacyjny zdolny do ścisłej współpracy z programem Stratify.
Cała koncepcja polega na zastosowaniu arkusza opartego wyłącznie o formuły, bez żadnych makr, zdolnego do pracy na bardzo licznych platformach, zarówno systemowych, jak i w ramach licznych przecież aplikacji arkuszowych. Programik działa więc na Windowsie, Linuksie, Maku, Androidzie i iOS w ramach Excela, Open/Libre Office, WPS Office czy arkusza Google. Działając na tym ostatnim narzędziu zyskujemy możliwości pracy grupowej: arkusz może wypełniać jednocześnie kilka osób. Możemy go więc odpalać na komputerach oraz na urządzeniach przenośnych, w tym tabletach i telefonach komórkowych.
Arkusz zawiera komórki uporządkowane w sposób odpowiadający kolejnym polom programu Stratify, dzięki czemu zgromadzone dane można zaimportować do Stratify i w kontynuować analizę stratygraficzną i kreować diagram Harrisa. Do tego wbudowane w niego formuły ostrzegają przed przypadkowym i niezamierzonym nadaniem tej samej nazwy jednostki stratygraficznej kilku różnym jednostkom (co jest szczególnie ważne, gdy nie opisujemy jednostek w kolejności (np. kolejnych liczb), a mniej lub bardziej przypadkowo (co może wynikać z różnych uwarunkowań terenowych). Oprócz opisu samej jednostki stratygraficznej, w programie umieszczamy też informacje o relacjach między nimi. Istnieje też możliwość grupowania jednostek (np. w ramach zwartych obiektów) i uwzględniania relacji pomiędzy grupami. Do tego program (podobnie jak Stratify) ostrzega nas gdy niechcący stworzymy zapętlającą się relację stratygraficzną (tzn. jednostka będzie jednocześnie nad i pod inną jednostką). Takie rzeczy potrafią się zdarzać na stanowiskach o złożonej stratygrafii. Dokładniejszy opis działania programu znajdziecie tutaj.
W przyszłym tygodniu odbędzie się warsztat dotyczący Strati5, a zorganizowany przez Laboratorium Cyfrowe Humanistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Termin to 19 kwietnia, godzina 17.30, Laboratorium Cyfrowe Humanistyki UW, ul. S. Banacha 2c (budynek CeNT-1), II piętro, moduł B. Warsztat będzie współprowadzony przeze mnie oraz Jerzego Tyszkiewicza. Ponieważ będzie obecny współautor kodu programu, możliwe będzie zgłoszenie dodatkowych funkcjonalności (np. automatycznej edycji kart jednostek stratygraficznych, o ile ktoś ich potrzebuje). Informacje o warsztacie są dostępne tutaj. Są jeszcze wolne miejsca, więc serdecznie zapraszam.
Przypomnę, że podobny warsztat przeprowadzony będzie także w Gdańsku podczas konferencji polskiego oddziału CAA Sea of Data. Konferencja odbędzie się 1-3 czerwca.
Gunthera miejsce w sieci 