W czwartek nasze prace w Żarnowie zostały ostatecznie zakończone. Łącznie zrealizowaliśmy 5 wykopów sondażowych (o wymiarach od 2×4, przez 2×8 do 4×5 metrów) położonych na dwóch stanowiskach. Udało się zweryfikować pozytywnie charakter stanowiska 1, czyli grodziska. Zgromadzone dane pomogą teraz w określeniu jego chronologii. Bez wątpienia sytuacja stratygraficzna wskazuje na to, że mamy do czynienia z najstarszym wałem wzniesionym na tym miejscu. terminus ante quemBezpośrednio pod jego podstawą zarejestrowaliśmy cienką warstwę próchnicznego piasku, którą można chyba interpretować jako ślad po historycznym humusie. Zaraz pod nią wystąpił wyłącznie czyściutki piasek calcowy. Wobec faktu nie zarejestrowania materiału ruchomego związanego bezpośrednio z nasypem wału (właściwie znalazła się pojedyncza skorupka) oraz słabego zachowania drewna, uniemożliwiającego wykonanie analizy dendrochronologicznej, kluczowe znaczenie w określeniu chronologii będą miały analizy radiowęglowe. W pewnym stopniu powinna nam pomóc stratygrafia archeologiczna i analiza materiałów z młodszych nawarstwień, które pozwolą określić terminus ante quem. Na dzień dzisiejszy ostrożnie i z zastrzeżeniem ewentualnych zmian po wykonaniu dokładniejszych analiz, wydaje nam się, że chronologię wału odnosić należy do przynajmniej XI stulecia. Czy uda się pozyskać dane pozwalające na datowanie na czasy pierwszych Piastów, ostatnią ćwierć X wieku? Zobaczymy…
Wykop na grodzisku. Widoczny ostatni poziom bierwion konstrukcji rusztowej wału oraz piasek calcowy. Przed wałem nawarstwienia związane z jego destrukcją oraz próbami uporządkowania i zagospodarowania terenu po niwelacji wału. Śladem tych zabiegów są dwie potężne jamy posłupowe (i trzecia mniejsza), tutaj właśnie przecinane dla uzyskania przekroju.
Wykop po zakończonej eksploracji. Przygotowywanie ścian dla dokumentacji przekrojów.
Prace w wykopach na stanowisku 3.
I odwierty ręcznym świdrem geologicznym.
W trakcie badań wykonaliśmy także ponad 5 ha planu warstwicowego, półtora hektara wstępnego rozpoznania magnetycznego (badania wykonał Piotr Wroniecki z ProDigi), powierzchniowe rozpoznanie w rejonie stanowisk 1, 2 i 3 oraz dokonać weryfikacji funkcji stanowiska 3. W ten sposób uzyskaliśmy podstawową wiedzę dotyczącą topografii wczesnośredniowiecznego Żarnowa, zaś służby konserwatorskie uzyskały (a właściwie uzyskają po złożeniu stosownej dokumentacji i sprawozdania) materiał pomagający zarządzać dziedzictwem kulturowym.
Zasypywanie wykopów na stanowisku 3 mogło odbyć się przy pomocy sprzętu mechanicznego.
Niestety zasypywanie wykopu na grodzisku musiało być wykonane za pomocą ręcznych koparek typu łopata.
Badania zrealizowano na zlecenie Wojewódzkiej Służby Ochrony Zabytków w Łodzi, delegatura w Piotrkowie Trybunalskim. Pragniemy w tym miejscu serdecznie podziękować wójtowi gminy Żarnów Panu Krzysztofowi Nawrockiemu oraz pracownikom urzędu gminy za okazaną nieocenioną pomoc i życzliwe zainteresowanie prowadzonymi pracami.
…ponad 49285 ha planu warstwicowego…
Teraz już wiem dlaczego jestem taki zmęczony 🙂
Poprawione.
Pewnie kot przebiegł po klawiaturze…