Pisałem już o zastosowaniu Google SketchUp w wizualizacji i rekonstrukcji struktur odsłanianych w trakcie badań archeologicznych. Podawałem przykłady prostych wizualizacji. Oto kolejny.
Zamek w Sątocznie był badany przez wiele lat (1993-1995) przez J. Wysockiego, ówczesnego konserwatora archeologicznego w Olsztynie. Skupiły się one głównie na rozpoznaniu drewniano – ziemnej warowni (zapewne typu motte) położonej nieopodal późniejszego zamku. Dopiero jednak podjęte, później, w latach 2001-2002 badania podjęte przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, pod kierownictwem L. Kajzera pozwoliły na rekonstrukcję założenia. Pierwsze wzmianki o”castrum Lunenburg” pochodzą z 1326 i odnoszą się do owej drewniano – ziemnej siedziby. Wkrótce później wzniesiono rozleglejsze założenie, które było siedzibą Waldmeistra krzyżackiego (leśniczego). W 1343 r. ulokowano w Sątocznie siedzibę komtura. Jednak już wkrótce, w latach 1346 i 1347 miały miejsce litewskie rejzy w trakcie których zniszczeniu uległo „suburbium cum ecclesia” – przedmieście i kościół w Sątocznie, a sam zamek był oblegany. Komturstwo zlikwidowano i przeniesiono do Bałgi (gdzie już wcześniej znajdowała się siedziba komtura). W czasie wojny trzynastoletniej zamek otrzymał w dziedziczne posiadanie od wielkiego mistrza Henryka Reuss von Plauen rycerz Albrecht Vogt von Ammerthal ze Szwabii. W końcu XV w. drogą rodzinnych koligacji i spadku zamek stał się własnością rodziny Eulenburgów, w których rękach pozostał aż do początków XVII w. Wówczas to Eulenburgowie przenieśli swoją siedzibę do pobliskiej Prosny.
W trakcie badań rozpoznano murowany budynek – główny dom zamkowy, położony na niewielkim (później częściowo zniwelowanym) wyniesieniu i odgrodzony okresowo zalewaną wodą, zabagnioną fosą od podzamcza, założonego na dość regularnym planie prostokąta, z”wyłamanym” narożnikiem północno -wschodnim. Samo podzamcze także otoczone było fosą i dwoma liniami palisady. Na jego obszarze zarejestrowano kilka poziomów drewnianych i szachulcowych budynków. A oto plan założenia (niebieskim kolorem zaznaczono fosy):
Rekonstrukcja całości założenia zamkowego (położenie części budynków drewnianych zupełnie hipotetyczne):
Plan wykopu V z reliktami fosy i palisad. Daty uzyskane na podstawie badań dendrochronologicznych:
Przekrój (profil ziemny) wykopu, z reliktami fosy i palisad i rekonstrukcja:
Rekonstrukcja palisady:
Czy taki widok zatrzymał Litwinów w 1347 roku?
A co z basztą i wewnątrz znajdującą się studnią. Przy rekonstrukcji i wizualizacji nie ma odniesienia do istniejącego ukształtowania terenu.
Jaką basztą?
Jaką studnią?
Współczesne ukształtowanie terenu nie odpowiada na pewno sytuacji średniowiecznej. W zachodniej części obszaru zamkowego nastąpiły jakieś niwelacje (co stwierdziliśmy w badaniach).
Sama rekonstrukcja jest zresztą dość schematyczna i jej celem było raczej oddanie formy zabudowy zamkowej ustalonej w badaniach archeologicznych, a nie precyzyjne odtworzenie topografii.
Studnia jest i dotąd nie była odkopana. W tym roku nawet zauważyłem tam zbierającą się wodę, mogą w niej być ciekawe rzeczy. Każdy zamek posiadał studnię ..
Jeśli nie została odkopana, to jak mogłem ją uwzględnić w rekonstrukcji?
Proszę jeszcze napisać o co chodzi z tą basztą?
Według tej analizy budynek główny jest zlokalizowany w miejscu w którym obecnie jest widoczny fragment piwnicy z późniejszego okresu. Według mnie budynek lub baszta wraz ze studnią znajdował się dalej na skraju rzeki i oddzielony był fosą (tą odsłoniętą), W miejscu lokalizacji na zamieszczonej mapie budynku głównego zanajdowało się przedzamcze.
Odległość od studni na skraju skarpy to ok.60 m. od pozostałości piwnicy. Wykop IV odsłonił fosę z palisadą… coś się tu nie zgadza z lokalizacją pokazaną na mapce.
Nie do końca rozumiem o co Panu chodzi, ale:
1. Głównym budynkiem założenia zamkowego na podstawie dotychczasowych badań była kamienica znajdująca się w miejscu obecnej piwnicy-lodowni. Owa piwnica została wmurowana w zachowany narożnik muru gotyckiego, z częściowo zachowaną przyporą. Udało się odsłonić negatywy dalszego przebiegu muru, które wyraźnie wskazują, że dom zamkowy miał wymiary 16,1×26,3 m. Podobne kamienice można znaleźć na innych zamkach krzyżackich o mniejszym znaczeniu (siedzibach wójtów, prokuratorów lub waldmeistrów). Było to typowe rozwiązanie tego typu zamków. Za faktem istnienia tego budynku nie ma co dyskutować. On tam po prostu został odnaleziony.
2. Fosa zamkowa z podwójną palisadą odsłonięta była w wykopie V (wykopy na mapie nie mają numeracji, ale jest to duży wykop w północno-zachodniej części areału zamkowego) oraz w wykopach II i III (wąski ciąg dwóch połączonych wykopów w zachodniej części zamku). W wykopie IV nie odsłonięto fosy.
3. Około 60 m na północ od reliktu kamienicy znajduje się skarpa z niewielkim wyniesieniem, gdzie w latach 90. XX wieku prowadził badania J. Wysocki. Miał tam odnaleźć relikt wieżowej, drewnianej siedziby, zapewne nieco starszej od murowanej kamienicy i drewnianego podzamcza badanego w latach 2001-2002 przez ekipę pod kierownictwem L. Kajzera. „Studnia, w której zbiera się woda”, to zapewne zapadnięte wykopy badawcze J. Wysockiego.
4. Na mapce wszystko się zgadza – to jest plan z oficjalnej dokumentacji badań, w których brałem aktywny udział przez 2 sezony.
Ja ten teren znam ponieważ jestem jego właścicielem i jeszcze przed rokiem 2000 prowadziłem prace ziemne na terenie nieistniejącego młyna w Sątocznie. Jak prowadzone były prace pod nadzorem p. J.Wysockiego został wykonany wykop na wzniesieniu, mówiono o prawdopodobnej studni w tym miejscu. Co prawda nie mieszkam tam ale o wodzie mówię z obserwacji o różnych porach roku tego zagłębienia – głębokość ok. 2,5 m, na wzniesieniu o wysokości ok.15 m. Same to wzniesienie jego kształt i wspomniana wcześniej fosa pomiędzy domem a basztą lub wieżą mieszkalną, odległość pomiędzy nimi – wskazuje na trochę inny układ samego zamku. Same wzniesienie nie było dokładnie zbadane.
poszukuję starych zdjęć i informacji o pałacu w Prośnie za każdą informację będę wdzięczna
Ja nie pomogę bo takowych nie posiadam, ale może ktoś z czytelników.